Táo bón là một trong những vấn đề tiêu hóa phổ biến nhất. Nó có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Phân cứng, khô, rặn khi đi đại tiện hoặc đi đại tiện ít hơn 3 lần mỗi tuần được coi là táo bón. Táo bón là tình trạng mà ai cũng có thể mắc phải. Nó ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và thậm chí có thể gây nguy hiểm cho người bệnh nếu không được điều trị đúng cách. Hãy cùng Phòng khám Tiến sĩ bác sĩ Trung tìm hiểu nguyên nhân bị táo bón là gì nhé!
Tìm hiểu thêm về chúng tôi tại đây!
I. Táo bón là gì?
Táo bón là tình trạng đi cầu phân cứng, khô, buồn nhưng không đi được, phải rặn nhiều, đi đại tiện lâu, hoặc đi đại tiện nhiều ngày. Trong điều kiện dinh dưỡng bình thường, người bệnh có thể dễ dàng nhận biết.
Táo bón xảy ra thông qua các triệu chứng như giảm nhu động ruột, đau bụng, đau đầu và quan trọng nhất là khó đi đại tiện. Táo bón lâm sàng là tình trạng rất hay gặp, đặc biệt ở người già và người béo phì. Táo bón dai dẳng là nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh trĩ.
Tại Việt Nam, tình trạng táo bón ở giới trẻ, đặc biệt là dân văn phòng tăng mạnh trong những năm gần đây, số người bị táo bón ngày càng tăng. Nguyên nhân chủ yếu là do áp lực công việc cao, căng thẳng tâm lý quá mức, ít vận động, thể thao và ngồi lâu ở văn phòng.
Táo bón thường không nghiêm trọng và có thể tự khỏi sau một thời gian ngắn nếu bạn thay đổi chế độ ăn uống và thói quen đi vệ sinh. Tuy nhiên, nếu người bệnh bị táo bón thường xuyên hoặc táo bón kéo dài. Thì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo của một số bệnh. Như: bệnh đại tràng, suy giáp, tăng canxi máu, ngộ độc chì, suy nhược cơ thể … Và có thể gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo người bệnh táo bón không nên chủ quan, chú ý đến các dấu hiệu táo bón. Và đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa tư vấn chẩn đoán và lập kế hoạch điều trị.
II. Nguyên nhân bị táo bón là gì?
Nguyên nhân gây táo bón có rất nhiều nhưng có thể chia làm 2 nhóm chính: táo bón nguyên phát và táo bón thứ phát.
Danh mục bài viết
1. Nhóm nguyên nhân táo bón nguyên phát
Chia làm 3 loại sau: táo bón đi tiêu bình thường, táo bón đi tiêu chậm và rối loạn chức năng sàn chậu.
– Táo bón do đi tiêu bình thường là dạng táo bón nguyên phát phổ biến nhất. Mặc dù phân đi qua đại tràng với tốc độ bình thường nhưng bệnh nhân vẫn khó đi đại tiện.
– Táo bón vận động ruột chậm được đặc trưng bởi giảm hoạt động vận động đại tràng. Nó xảy ra phổ biến hơn ở phụ nữ. Người bệnh có thể có chướng bụng nhẹ hoặc sờ thấy phân trong đại tràng sigma.
– Rối loạn chức năng sàn chậu: Người bệnh thường than phiền thời gian đại tiện kéo dài. Cảm giác đi tiêu không hết hoặc phải rặn trong khi đại tiện để cho phân thoát ra.
2. Nhóm nguyên nhân táo bón thứ phát
– Do chế độ sinh hoạt và ăn uống không hợp lý bao gồm:
+ Uống không đủ nhiều nước (làm phân khô, cứng);
+ Lượng chất xơ ăn dung nạp vào không đủ;
+ Uống nhiều cà phê, trà hoặc rượu (những chất này có tác dụng lợi tiểu, làm người bệnh đi tiểu nhiều dẫn đến mất nước tương đối. Gây ra sự tăng hấp thụ nước từ ruột và điều này làm phân cứng hơn và gây ra táo bón);
+ Ăn nhiều thực phẩm giàu chất béo động vật (kể cả các sản phẩm từ sữa, thịt và trứng), đường tinh luyện;
+ Bỏ qua cảm giác muốn đi tiêu, nhịn đi tiêu. Nếu điều này xảy ra kéo dài, sau một thời gian, người bệnh có thể mất cảm giác muốn đi tiêu và gây ra táo bón;
+ Ít vận động.
– Nguyên nhân cấu trúc bao gồm: nứt hậu môn, trĩ huyết khối, khối u gây tắc nghẽn ống tiêu hóa, to trực tràng vô căn.
– Nguyên nhân toàn thân gồm: tăng canxi máu, cường cận giáp, hạ kali máu, suy giáp, mang thai.
Táo bón là triệu chứng thường gặp khi mang thai, có thể do một số yếu tố gây ra như: Áp lực cơ học từ tử cung lên ruột, thay đổi nội tiết tố khi mang thai làm chậm nhu động ruột. Thay đổi chế độ ăn uống, nứt hậu môn, trĩ, uống viên sắt trong khi mang thai.
– Bệnh thần kinh: đột quỵ, bệnh Hirschsprung, bệnh Parkinson, chấn thương tủy sống, chấn thương sọ não.
– Bệnh mô liên kết: xơ cứng bì, lupus.
– Các loại thuốc phổ biến nhất có thể gây táo bón bao gồm: thuốc chống trầm cảm, kim loại, thuốc kháng cholinergic. Thuốc kháng axit (ví dụ: hợp chất nhôm và canxi), thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn kênh canxi (ví dụ: verapamil). Thuốc chống viêm không steroid (ví dụ: B. Ibuprofen và Diclofenac) ), ma túy. Thuốc (ví dụ codeine và morphine), nhiều loại thuốc hướng tâm thần, thuốc chống co giật…
– Các vấn đề về tâm lý (ví dụ như trầm cảm, lo âu) cũng có thể góp phần làm phát triển chứng táo bón.
– Người cao tuổi dễ bị táo bón vì các nguyên nhân: chế độ ăn uống kém và thiếu nước, lười vận động, tác dụng phụ của thuốc, thói quen đại tiện kém.
III. Các triệu chứng táo bón là gì?
Người bị táo bón đi tiêu ít hơn ba lần một tuần. Tình trạng phân nhỏ, cứng và kín đáo và cần nhiều lực để đẩy ra ngoài. Trong nhiều trường hợp, đau rát ở hậu môn và chảy máu khi đi tiêu xảy ra. Do phân khô, dày làm xước niêm mạc trực tràng và hậu môn. Nếu bạn cảm thấy muốn đại tiện nhưng không thể đi lại, dạ dày co thắt, cảm giác nặng bụng. Khó chịu vùng lưng dưới, bạn luôn có cảm giác phân vẫn còn trong trực tràng. Hoặc bạn cần có biện pháp hỗ trợ trong quá trình đi tiêu, chẳng hạn như: ấn tay lên bụng.
Hãy đến gặp bác sĩ để khám sức khoẻ càng sớm càng tốt nếu táo bón xảy ra với các triệu chứng sau: táo bón xen kẽ với phân lỏng. Xuất hiện máu trong phân, đau bụng liên tục, sốt, nôn mửa, đau lưng dưới, mệt mỏi, béo phì, mất ngủ, mất ngủ,…
IV. Điều trị táo bón hiệu quả?
Để điều trị táo bón, tùy theo nguyên nhân gây bệnh mà bác sĩ lựa chọn phương pháp phù hợp. Nhưng về cơ bản, điều trị táo bón thường bao gồm những điều sau:
1. Thay đổi chế độ ăn uống
+ Người bệnh nên uống 2 lít nước mỗi ngày, bao gồm uống nước ép trái cây;
+ Tăng cường ăn trái cây và rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và thức ăn lỏng như cháo, súp;
+ Không ăn trái cây xanh có vị chát;
+ Không uống nước ngọt đóng chai, ăn/uống thức ăn nhiều đường, uống rượu, bia…
2. Vận động
Người bệnh nên vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày. Điều này làm cho các cơ trong ruột của bạn hoạt động mạnh hơn và hỗ trợ tiêu hóa.
3. Không ngừng đi tiêu
Việc trì hoãn nhu động ruột gây áp lực lên hậu môn và trực tràng và làm tình trạng táo bón trở nên trầm trọng hơn. Ngoài ra, người bệnh nên tập thói quen đi đại tiện vào cùng một thời điểm mỗi ngày để tạo thời gian sinh học cho cơ thể.
4. Điều trị nội khoa
Một số thuốc nhuận tràng có thể giúp điều trị táo bón. Tuy nhiên, người bệnh cần đặc biệt lưu ý chỉ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Đặc biệt đối với trẻ nhỏ, phụ nữ có thai và phụ nữ đang cho con bú. Người bệnh không nên tự ý dùng thuốc để tránh tác dụng phụ.
5. Thụt hậu môn
Có thể sử dụng thuốc xổ hậu môn khi bệnh nhân không thể đại tiện. Người bệnh chỉ nên thực hiện thụt hậu môn theo chỉ định của bác sĩ hoặc nhân viên y tế.
6. Đi phẫu thuật
Nếu táo bón do ung thư ruột kết hoặc bệnh trĩ mãn tính thì người bệnh cần phải phẫu thuật để điều trị.
V. Cách phòng ngừa bị táo bón
Ngoài nguyên nhân gây ra các bệnh về tiêu hóa, táo bón chủ yếu là do chế độ ăn uống không cân bằng dinh dưỡng. Thiếu vận động hoặc căng thẳng quá mức. Vì vậy, ngoài việc uống 2 lít nước mỗi ngày.
+ Bệnh nhân nên thực hiện chế độ ăn nhiều chất xơ bao gồm tăng cường tiêu thụ rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt.
+ Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm không tốt cho sức khỏe như thực phẩm nhiều mỡ động vật.
+ Thực phẩm chế biến sẵn, nước ngọt đóng chai, bia, rượu, thuốc lá, trái cây xanh và chất làm se.
+ Tập thể dục ít nhất 3 giờ mỗi tuần.
+ Tránh căng thẳng, trầm cảm, căng thẳng.
+ Không ngồi trong nhà vệ sinh quá lâu và không rặn khi đại tiện. Điều này có thể giúp giảm táo bón.
Ngoài ra, người dân nên chủ động đến bệnh viện khám sức khỏe để phát hiện. Và điều trị các bệnh gây táo bón như trĩ, nứt hậu môn. Tắc nghẽn đường tiêu hóa do khối u và trĩ giai đoạn đầu, huyết khối, phì đại trực tràng vô căn; bệnh về thần kinh hoặc tuyến giáp…
Bệnh táo bón là bệnh lý phổ biến về đường tiêu hóa. Chúng tôi hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho bạn trong hành trình bảo vệ sức khỏe của bản thân. Phòng khám Tiến sĩ Bác sĩ Trung chuyên điều trị các bệnh về đường tiêu hóa, là một phòng khám uy tín có tiếng tại Đà Nẵng. Nếu bạn có vấn đề gì có thể liên hệ với chúng tôi qua:
Đọc thêm: Địa chỉ khám dạ dày tốt ở Đà Nẵng
PHÒNG KHÁM TIẾN SĨ BÁC SĨ ĐOÀN HIẾU TRUNG
Địa chỉ: 59 Thanh Thuỷ, P. Thanh Bình, Q. Hải Châu, TP. Đà Nẵng.
Điện thoại: 0989.43.1626
Email: drdoanhieutrungbvdn@gmail.com
Website: http://phongkhambstrung.com/
Giờ khám bệnh: Thứ 2 – Thứ 6: 16:30 – 19:00 | Thứ 7: 9:30 – 12:00 | Chủ nhật: 9h30:00 – 12:00 (Ngoại trừ ngày đi trực).
