Tắc ruột non là tình trạng thức ăn và dịch tiêu hóa bị tắc nghẽn trong ruột. Nó thường xảy ra ở trẻ sơ sinh, trẻ em 2 tuổi hoặc người già. Đây là căn bệnh cấp tính nguy hiểm. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng như thủng ruột, hoại tử ruột, gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh. Mời bạn cùng Phòng khám Tiến sĩ bác sĩ Trung tìm hiểu về tắc ruột non là gì?
I. Tắc ruột là gì?
Tắc ruột là tình trạng cơ thể người bệnh ngừng lưu thông không khí và dịch tiêu hóa trong ruột. Trong trường hợp người bệnh bị tắc ruột do tắc nghẽn cơ học từ góc Treitz (phần đầu của ruột non) đến hậu môn thì gọi là tắc ruột cơ học. Nếu tắc ruột do mất nhu động ruột thì gọi là tắc ruột chức năng hoặc tắc ruột do liệt.
Bệnh nhân bị tắc ruột thường có dấu hiệu rối loạn toàn thân hoặc cục bộ. Tùy theo mức độ cấp tính, tùy theo cơ chế tắc nghẽn (tắc ruột cơ học và tắc ruột chức năng), vị trí tắc nghẽn ở ruột non hoặc vị trí tắc ruột khác nhau ở đại tràng. Vì vậy, chẩn đoán tắc ruột có thể khó khăn, ngay cả với thiết bị chẩn đoán hiện đại.
II. Nguyên nhân gây tắc ruột non
Nguyên nhân gây tắc ruột non được chia thành hai loại chính: liệt ruột hoặc nguyên nhân cơ học. Trong số này, tắc ruột non do liệt ruột bất động là phổ biến nhất nhưng thường tự khỏi và không cần điều trị bằng phẫu thuật. Sự tắc nghẽn cơ học của ruột non có thể do tác động bên trong hoặc bên ngoài.
Danh mục bài viết
Các nguyên nhân khác gây tắc ruột bao gồm:
Thoát vị: một phần ruột nhô ra khỏi thành bụng của cơ thể;
Dính ruột.
Viêm túi thừa: Đây là tình trạng các túi nhỏ, phồng lên trong đường tiêu hóa bị viêm;
Sỏi phân.
Các nguyên nhân gây tắc ruột non ít gặp hơn bao gồm: xoắn ruột, sỏi mật, giun, lồng ruột, áp xe, tổn thương bẩm sinh…
Dấu hiệu nhận diện tắc ruột non
Triệu chứng điển hình tắc ruột non là:
• Đau bụng: Cơn đau xảy ra ở vùng bụng trên, xung quanh rốn. Bệnh nhân bị chuột rút từng cơn, đau dữ dội, thường xuyên ngất xỉu, v.v.
• Nôn mửa dữ dội.
• Chướng bụng
• Táo bón khi đi đại tiện
III. Triệu chứng và biến chứng của tắc ruột non
Tắc ruột non gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, và sẽ dẫn đến biến chứng nguy hiểm nếu như người bệnh không được cấp cứu kịp thời.
3.1. Triệu chứng nhận biết tắc ruột non
Triệu chứng tắc ruột non xuất hiện khá sớm và đột ngột. Nên từ giai đoạn này bạn nên đến gặp bác sĩ để điều trị. Nếu các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn và kéo dài hơn, tắc ruột non có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa sức khỏe.
Các triệu chứng của tắc ruột non bao gồm:
Đau và sưng tấy là triệu chứng thường gặp của tắc ruột non.
Chướng bụng và đau
Những cơn chướng bụng và đau vùng xung quanh rốn hoặc vùng thượng vị xảy ra khá sớm ở bệnh nhân tắc ruột non. Cơn đau liên tục như chuột rút, đôi khi kèm theo chuột rút dữ dội. Khiến người bệnh khó chịu và nặng hơn thậm chí có thể gây ngất xỉu.
Ngoài ra, tắc ruột non khiến thức ăn tích tụ và ruột non phản ứng. Thường khiến dạ dày trở nên đầy hơi hơn.
Nôn, đầy hơi và đại tiện
Những triệu chứng này cũng thường gặp ở bệnh nhân tắc ruột non. Nhưng thường xuất hiện muộn, đặc biệt là nôn mửa. Nếu tắc nghẽn xảy ra ở cuối ruột non, bệnh nhân có thể nôn ra phân. Nhiều bệnh nhân có cảm giác đầy hơi và đi tiêu kéo dài, ngay cả sau khi dùng thuốc xổ để làm sạch trực tràng.
3.2. Các triệu chứng khác
Bệnh nhân tắc ruột non gây nôn mửa thường xuyên, ứ dịch trong ruột. Dẫn đến mất nước và mất cân bằng điện giải nghiêm trọng nếu kéo dài. Các triệu chứng điển hình của bệnh này là chóng mặt, nhịp tim nhanh, sốt, đau bụng, giảm nhu động ruột, v.v…
Mặc dù triệu chứng tắc ruột non xuất hiện khá sớm nhưng không rõ ràng nên việc chẩn đoán gặp nhiều khó khăn. Chính vì vậy, nhiều bệnh nhân đến khám và điều trị muộn khi phát sinh những biến chứng nguy hiểm.
IV. Biến chứng do tắc ruột non
Các chuyên gia cho rằng tắc ruột non sau viêm ruột thừa cấp là bệnh tiêu hóa cấp tính và rất nguy hiểm. Sự tắc nghẽn ở ruột non càng kéo dài, ruột càng giãn ra và các mạch máu bị tổn thương. Áp lực lồng ruột tăng cao và táo bón dẫn đến hoại tử ruột, thủng ruột cực kỳ nguy hiểm.
Tắc ruột non kéo dài thì càng sẽ nguy hiểm cho sức khỏe.
Ngoài ra, tắc ruột non còn dẫn đến tổn thương thành ruột. Đây là điều kiện tiên quyết lý tưởng để vi khuẩn trong ruột tấn công và gây viêm nhiễm. Các biến chứng như nhiễm trùng, ngộ độc, viêm phúc mạc do tắc ruột non. Là rất nguy hiểm, có thể dẫn đến sốc nặng và tử vong nếu không can thiệp kịp thời. Đặc biệt, biến chứng viêm phúc mạc có tỷ lệ tử vong rất cao.
V. Điều trị tắc ruột non hiệu quả
Dựa trên các triệu chứng lâm sàng và được thăm khám. Các bác sĩ có thể nghi ngờ tắc ruột non và thực hiện các xét nghiệm, hình ảnh để chẩn đoán. Các phương pháp chẩn đoán tắc ruột non bao gồm: Siêu âm bụng và chụp X-quang bụng thẳng là những đầu mối đầu tiên khi nghi ngờ tắc ruột non. Ngoài ra, còn có các phương pháp khác như: khám bụng bằng thuốc barium , CT hoặc MRI, xét nghiệm điện giải, phân tích máu toàn bộ, v.v.. Ngoài việc chẩn đoán bệnh, việc chẩn đoán vị trí tắc ruột non và các tổn thương, viêm nhiễm liên quan cũng rất quan trọng để điều trị hiệu quả.
Điều quan trọng cần biết là tắc ruột non là một bệnh tiêu hóa cấp tính nguy hiểm. Cần được điều trị cấp cứu ngay để ngăn ngừa biến chứng và đảm bảo sức khỏe cho người bệnh. Nếu được điều trị sớm, tắc ruột non có tiên lượng tốt. Càng trì hoãn điều trị lâu thì khả năng hồi phục và biến chứng càng thấp.
Các phương pháp hiện đang được sử dụng trong điều trị tắc ruột non bao gồm:
5.1.Điều trị nội khoa
Điều trị nội khoa hiệu quả đối với tắc nghẽn một phần ruột non. Có dính hoặc viêm ruột như bệnh Crohn, lao,… hoặc tắc nghẽn hoàn toàn ruột non do dính nhưng xảy ra trước 6 giờ. Nếu người bệnh bị sốc cần phải hồi sức tích cực để cứu sống người bệnh và duy trì chỉ số sức khỏe của người bệnh. Đồng thời cung cấp dinh dưỡng qua ống truyền tĩnh mạch hoặc ống thông mũi dạ dày.
Ngoài ra, điều trị bằng thuốc giảm đau và kháng sinh là cần thiết nếu tắc ruột non phức tạp do nhiễm trùng hoặc gây đau dữ dội. Nếu điều trị nội khoa kéo dài hơn 48 giờ mà tình trạng không cải thiện thì cần phải phẫu thuật.
5.2. Điều trị ngoại khoa
Được chỉ định trong các trường hợp: điều trị nội khoa thất bại, tắc hoàn toàn ruột non, tắc nghẽn khối u,….. Tắc ruột non được khắc phục thông qua phẫu thuật và điều trị để loại bỏ nguyên nhân gây bệnh.
Vì vậy, tắc ruột non là một bệnh cấp tính nguy hiểm và người bệnh cần được điều trị cấp cứu sớm để duy trì sức khỏe và hạn chế rủi ro. Càng trì hoãn điều trị, nguy hiểm càng lớn: tính mạng người bệnh bị đe dọa bởi các biến chứng như ngộ độc, nhiễm trùng, sốc nặng, viêm phúc mạc, hoại tử hoặc thủng ruột…
Xem thêm: Viêm ruột non do đâu
Các bệnh thường gặp ở ruột non
Đặt lịch hẹn khám tại:
PHÒNG KHÁM TIẾN SĨ BÁC SĨ ĐOÀN HIẾU TRUNG
Địa chỉ: 59 Thanh Thuỷ, P. Thanh Bình, Q. Hải Châu, TP. Đà Nẵng
Điện thoại: 0989.43.1626
Email: drdoanhieutrungbvdn@gmail.com
Website: http://phongkhambstrung.com/
Giờ khám bệnh: Thứ 2 – Thứ 6: 16:30 – 19:00 | Thứ 7: 9:30 – 12:00 | Chủ nhật: 9h30:00 – 12:00 (Ngoại trừ ngày đi trực).
