Bệnh gout (hay bệnh gút) là một trong những bệnh điển hình về xương khớp. Theo thống kê, diễn biến của bệnh ngày càng gia tăng và trẻ hóa. Bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nến người bệnh không kịp phát hiện và điều trị kịp thời. Để hiểu rõ hơn về bệng Gout (gút) là gì, nguyên nhân gây ra bệnh gout. Hãy cùng Phòng khám Tiến sĩ bác sĩ Trung tham khảo qua bài viết sau nhé!
Đọc thêm:
I. Bệnh gout là gì?
Bệnh gout (còn gọi là bệnh gút hoặc thống phong) là một dạng viêm khớp phổ biến. Bệnh nhân thường bị đau đột ngột và dữ dội ở các khớp ngón chân, bàn tay và đầu gối. Kèm theo các triệu chứng như đỏ, sưng và không thể đi lại do đau.
Bệnh gút là bệnh do rối loạn chuyển hóa purin ở thận khiến thận không thể lọc được axit uric trong máu. Axit uric thường vô hại và được sản xuất trong cơ thể rồi bài tiết qua nước tiểu và phân. Ở người bị bệnh gút, lượng axit uric trong máu tăng lên theo thời gian. Nếu nồng độ này quá cao sẽ hình thành các tinh thể axit uric nhỏ. Những tinh thể này tích tụ trong khớp và gây viêm, sưng tấy và đau đớn cho người bệnh.
Bệnh gút được đặc trưng bởi các cơn viêm khớp cấp tính tái phát. Bệnh nhân thường bị đau đột ngột vào nửa đêm. Cũng như sưng tấy đỏ các khớp khi xảy ra tình trạng viêm cấp tính. Đặc biệt là ở các khớp ngón chân cái. Nhưng các khớp khác ở chân (đầu gối, mắt cá chân, bàn chân) cũng bị ảnh hưởng. Các khớp của bàn tay (bàn tay, cổ tay, khuỷu tay) thường bị ảnh hưởng nhất nhưng cột sống cũng có thể bị ảnh hưởng.
Theo các nhà khoa học, tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới cao hơn nữ giới. Đặc biệt là sau tuổi 30. Cùng với sự phát triển kinh tế – xã hội hiện nay, những thay đổi trong thói quen ăn uống, dinh dưỡng, lối sống. Đồng nghĩa với việc tần suất mắc bệnh gút ngày càng gia tăng. Và độ tuổi khởi phát bệnh ngày càng trẻ hóa. Bệnh gút gây ra những cơn đau nhức, khó chịu lâu dài. Và ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Tuy nhiên, với lối sống lành mạnh và điều trị sớm, bệnh có thể được kiểm soát và ngăn ngừa tái phát.
II. Các giai đoạn phát triển của bệnh gout
Bệnh gút bao gồm 4 giai đoạn sau:
+ Giai đoạn 1: Nồng độ axit uric trong máu tăng cao, không có triệu chứng và diễn ra trong nhiều năm.
+ Giai đoạn 2: Xuất hiện cơn gút cấp, đau khớp và sưng tấy. Thông thường nó biến mất sau 3 đến 10 ngày điều trị. Nếu không được điều trị kịp thời, cơn đau sẽ kéo dài hơn. Xảy ra thường xuyên hơn và dữ dội hơn.
+ Giai đoạn 3: Hết đau, bệnh nhân sinh hoạt bình thường trở lại.
+ Giai đoạn 4: Bệnh trở nên mạn tính. Về lâu dài sẽ xảy ra biến dạng khớp và tổn thương xương, sụn. Có thể dẫn đến các biến chứng ở thận như sỏi thận, suy thận và hình thành cục tophi.
III. Nguyên nhân gây ra bệnh gout
Nguyên nhân chính gây ra bệnh gút là tăng axit uric máu, gây viêm khớp và đau dữ dội.Một số nguyên nhân khác bao gồm:
Danh mục bài viết
+ Tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu purin:
Purin sau khi phân hủy sẽ tạo thành axit uric. Nếu cơ thể tiêu thụ nhiều thực phẩm có chứa purin như: thịt đỏ, nội tạng, một số loại đậu, hải sản, v.v. Điều này dẫn đến sự gia tăng axit uric trong máu.
+ Tiêu thụ đồ uống có cồn, nước ngọt và nhiều đường:
Đồ uống có cồn và nước ngọt làm tăng chuyển hóa purin và gây tăng axit uric máu.
+ Giảm đào thải axit uric do chức năng thận giảm:
Axit uric tan trong nước và được đào thải qua thận. Sau khi sản xuất axit uric, thận không thể đào thải được. Hoặc chỉ đào thải một lượng rất nhỏ qua nước tiểu, dẫn đến nồng độ axit uric trong máu tăng cao.
Ngoài ra, một số yếu tố sau làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút:
+ Giới tính: Xảy ra chủ yếu ở nam giới. Điều này có thể là do lối sống, chế độ ăn giàu protein, uống rượu, bia, thuốc lá, v.v.
+ Tuổi: Nam từ 30 đến 50 tuổi và nữ sau mãn kinh.
+ Yếu tố gia đình: thường liên quan đến môi trường sống và chế độ ăn uống, sinh hoạt chung.
+ Béo phì hoặc thừa cân.
+ Bệnh liên quan đến enzyme phân hủy purine.
+ Tiếp xúc với chì trong môi trường sống hoặc làm việc.
+ Tiền sử dùng thuốc lợi tiểu, aspirin, ciclosporin hoặc levodopa, vitamin niacin (PP hoặc B3).
IV. Triệu chứng bệnh gút (Gout)
Triệu chứng bệnh gút thường xuất hiện đột ngột và về đêm. Trong một số trường hợp, bệnh gút không có dấu hiệu sớm. Triệu chứng bệnh gút thường xảy ra khi người bệnh đã mắc bệnh gút cấp tính hoặc mãn tính.
Các triệu chứng chính của bệnh là:
+ Đau và sưng tấy đột ngột, dữ dội ở khớp
+ Khớp đau hơn khi chạm vào
+ Khớp đỏ và sưng
+ Vùng xung quanh khớp trở nên nóng
Hầu hết các triệu chứng duy trì các triệu chứng bệnh gút thường là vài giờ trong khoảng thời gian từ 1 đến 2 ngày. Tuy nhiên, trong trường hợp nặng, cơn đau có thể xảy ra trong vòng vài tuần.
Người bị bệnh gút nếu không uống thuốc điều trị bệnh gút thường xuyên thì triệu chứng của bệnh sẽ nặng hơn.
+ U cục Tophi: Bệnh này có đặc điểm là sự tích tụ các tinh thể dưới da. Thông thường, những khối này xảy ra ở ngón chân, đầu gối, bàn tay và tai. Nếu không được xử lý đúng cách, tophi sẽ ngày càng lớn hơn.
+ Tổn thương khớp: Nếu người bệnh không dùng thuốc điều trị bệnh gút, khớp có thể bị tổn thương vĩnh viễn.Tình trạng này làm tăng nguy cơ tổn thương xương và các khớp khác.
+ Sỏi thận: Nếu bệnh gút không được điều trị đúng cách, tinh thể axit uric sẽ tích tụ không chỉ quanh khớp mà còn ở thận, dẫn đến sỏi thận.
V. Biến chứng của bệnh gút
Tùy theo mức độ nặng nhẹ của bệnh mà xảy ra các đợt bùng phát khác nhau. Đối với một số người, chúng chỉ xảy ra vài năm một lần, đối với những người khác thì vài tháng một lần.
Nếu bệnh không được điều trị kịp thời, có nguy cơ bệnh sẽ xảy ra thường xuyên hơn. Và mật độ các khớp bị ảnh hưởng sẽ lan rộng hơn. Nồng độ axit uric cao có thể dẫn đến các biến chứng nếu không được điều trị kịp thời. Các vấn đề đe dọa sức khỏe:
+ Sỏi thận: Theo thống kê, khoảng 20% bệnh nhân gút bị sỏi thận, nguyên nhân là do axit uric và tinh thể canxi tích tụ tạo thành sỏi. Điều này khiến chức năng thận suy giảm, dẫn đến tắc nghẽn đường tiết niệu và nhiễm trùng.
+ Giảm mức lọc cầu thận.
+ Mức độ nghiêm trọng của bệnh cũng liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh tim thiếu máu cục bộ cao.
+ Có nguy cơ hoại tử và tàn tật khớp khi các hạt tophi vỡ ra gây loét. Tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng dẫn đến viêm khớp. Nếu tiếp xúc quá lâu có thể xảy ra hiện tượng hỏng khớp.
+ Động mạch bị thu hẹp có thể dẫn đến nguy cơ đột quỵ, đau tim hoặc các vấn đề về tim khác cao hơn.
+ Thoái hóa khớp: Xảy ra khi tinh thể urat và các hạt tophi cứng gây tổn thương khớp.
+ Tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư tuyến tiền liệt.
+ Các vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần xảy ra, bao gồm cả trầm cảm.
+ Có dấu hiệu rối loạn cương dương ở nam giới.
Sàng lọc sớm và điều trị thích hợp, kết hợp với chế độ ăn uống. Và lối sống lành mạnh có thể ngăn ngừa hầu hết các tổn thương và biến chứng do bệnh gây ra.
VI. Điều trị bệnh gút
1. Nguyên tắc điều trị bệnh gút là gì?
+ Điều trị viêm khớp trong các cơn cấp tính của bệnh gút.
+ Phòng ngừa tái phát cơn gút, phòng ngừa lắng đọng urat ở mô. Và phòng ngừa biến chứng bằng điều trị hội chứng tăng axit uric máu. Nhằm kiểm soát axit uric máu dưới 360 mmol/l (60 mg/l). Trong bệnh gút không có hạt tophi và nhỏ hơn 320 mmol/l (50 mg/l) trong bệnh gút có hạt tophi.
2. Điều trị đặc hiệu
-
Chế độ ăn – phong cách sinh hoạt cho người bị bệnh gút là:
+ Tránh các chất có nhiều purin như nội tạng động vật, thịt, cá, tôm, cua…
+ Có thể ăn trứng và hoa quả.
+ Ăn không quá 150 gram thịt mỗi ngày.
+ Không uống rượu, giảm cân, tập thể dục thường xuyên.
+ Uống nhiều nước, khoảng 2-4 lít nước mỗi ngày.
+ Tránh dùng thuốc làm tăng axit uric trong máu.
+ Tránh các yếu tố gây nên cơn gút cấp tính như căng thẳng, chấn thương,…
-
Điều trị nội khoa
+ Thuốc kháng viêm: Dùng trong cơn gút cấp để giảm viêm
+ Thuốc giảm acid uric trong máu: dùng trong giai đoạn mãn tính để ngăn ngừa tái phát cơn gút cấp.
-
Điều trị theo phác đồ ACR
Ngoài việc dùng thuốc và thay đổi chế độ ăn uống. Người bệnh có thể sinh hoạt và điều trị bệnh gút theo phác đồ ACR của Mỹ. Vì vậy, phác đồ US-ACR là một trong những phương pháp điều trị bệnh gút cấp tính cực kỳ hiệu quả. Nó có thể điều trị dứt điểm và làm giảm bớt nỗi lo sợ bệnh tái phát. Đây là phương pháp tiên tiến và được đánh giá cao trong tất cả các phương pháp điều trị bệnh gút. Kết hợp 2 trong 1 giữa phương pháp điều trị nội khoa (thuốc giảm axit uric trong máu). Và vật lý trị liệu.
Phác đồ này có hai nhánh: kiểm soát, dự phòng các cơn gút cấp tính và giảm axit uric trong máu. Đây cũng là nguyên tắc cơ bản của phác đồ này, giúp điều trị. Và kiểm soát toàn diện nguyên nhân gây bệnh gút, ngăn ngừa nguy cơ tái phát.
Phác đồ ACR mang lại nhiều tác dụng trong điều trị bệnh gút cấp tính:
+ Nhanh chóng chống lại các cơn gút cấp tính và chấm dứt hoàn toàn các triệu chứng của bệnh gút cấp tính. Với tiêu chí: không đau, không viêm, không tấy đỏ.
+ Nhanh chóng loại bỏ axit uric dư thừa trong máu.
+ Phác đồ điều trị được cá nhân hóa phù hợp với từng bệnh nhân. Và mang lại kết quả nhanh chóng trong mọi trường hợp.
+ Điều trị an toàn cho cả người lớn tuổi và người mắc bệnh nền (gan, thận, tim mạch…)
+ Kết hợp vật lý trị liệu để phục hồi khả năng vận động cho các khớp tay chân bị tổn thương do bệnh gút.
+ Phòng ngừa các biến chứng như sỏi thận, dị tật chân tay…
-
Điều trị ngoại khoa
Phẫu thuật lấy hạt tophi được chỉ định trong các trường hợp sau:
+ Bệnh gút có biến chứng loét
+ Hạt tophi bội nhiễm
+ Hạt tophi to, to ảnh hưởng đến vận động hoặc vì lý do thẩm mỹ
Trong quá trình phẫu thuật, nên sử dụng colchicine để ngăn ngừa cơn gút cấp tính kết hợp với thuốc hạ axit uric.
VII. Phòng ngừa bệnh gout
Bệnh nhân thường có các dấu hiệu cảnh báo trước cơn gút cấp. Như đau đầu, mệt mỏi, khó tiêu, tiểu gấp, khó cử động chi dưới, đau bụng, ợ nóng… Đây là thời điểm tốt nhất để điều trị dự phòng và ngăn chặn một cuộc khủng hoảng cấp tính. Bệnh gút tấn công ngay từ đầu.
Người bệnh nên thực hiện chế độ ăn, lối sống khoa học, phù hợp để ngăn ngừa các tác nhân gây bệnh như sau:
+ Người thừa cân, béo phì nên thực hiện chế độ ăn uống hợp lý để kiểm soát cân nặng và năng lượng trong cơ thể.
+ Bệnh nhân nên giảm lượng protein ăn vào. Và tránh các thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, nội tạng và hải sản.
+ Không uống rượu và các chất kích thích như cà phê, thuốc lá, v.v..
+ Uống đủ nước mỗi ngày, bao gồm nước lọc và nước ép trái cây, sữa, v.v.
+ Việc sử dụng nước khoáng kiềm được đặc biệt khuyến khích để tăng đào thải axit uric qua nước tiểu.
+ Ăn nhiều rau và trái cây như rau diếp, cà rốt, khoai tây, dưa, dưa chuột, cà chua, trứng, sữa và phô mai trắng không lên men, v.v.
+ Tập thể dục, thể thao để nâng cao sức khỏe, dù chỉ ở mức độ vừa phải.
+ Cuộc sống, thư giãn, làm việc nhẹ nhàng, tránh làm việc quá sức dễ gây chấn thương, giảm căng thẳng, mệt mỏi tinh thần.
+ Hạn chế hoặc tránh dùng các thuốc có thể làm tăng acid uric.
Có thể nói bệnh gút là một bệnh lý xương khớp nguy hiểm không nên chủ quan. Nếu bạn có các triệu chứng của bệnh gút, đặc biệt là đau đột ngột ở mắt cá chân. Hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Phòng khám Tiến sĩ bác sĩ Trung chuyên điều trị các bệnh về khớp. Bệnh gout hiệu quả. Mọi thông tin xin liên hệ qua:
PHÒNG KHÁM TIẾN SĨ BÁC SĨ ĐOÀN HIẾU TRUNG
Địa chỉ: 59 Thanh Thuỷ, P. Thanh Bình, Q. Hải Châu, TP. Đà Nẵng.
Điện thoại: 0989.43.1626
Email: drdoanhieutrungbvdn@gmail.com
Website: http://phongkhambstrung.com/
Giờ khám bệnh: Thứ 2 – Thứ 6: 16:30 – 19:00 | Thứ 7: 9:30 – 12:00 | Chủ nhật: 9h30:00 – 12:00 (Ngoại trừ ngày đi trực).
